«Και οι παύσεις είναι μουσική!…», διδάχτηκα στο Ωδείο της Μόσχας. «…Η τήρησή τους στο ακέραιο είναι απαραίτητο στοιχείο για την ανάδειξη ενός μουσικού κειμένου.»
Το ίδιο ακριβώς ισχύει κατά την ομιλία εμπρός σε κοινό. Οι παύσεις, μαζί με τον τόνο της φωνής, μπορούν να αναδείξουν ή και να ακυρώσουν έναν ομιλητή. Κατά την άποψή μου, υπάρχουν δύο ειδών παύσεις. Παύσεις γόνιμες που προσθέτουν αξία στην ομιλία και παύσεις που αφαιρούν.
Γόνιμες είναι οι «παύσεις ευθύνης», όπως τις ονομάζω. Πρόκειται για παύσεις, τις οποίες παρεμβάλλει συνειδητά στον λόγο του ο ομιλητής που έχει συναίσθηση της ευθύνης του για τα λεγόμενά του, ώστε, κατά τη διάρκειά τους, να ετοιμάσει προσεκτικά την επόμενη φράση του.
Οι παύσεις αυτές:
– Επιτρέπουν στην ομιλία «να αναπνέει», ενισχύουν τη δομή της και της προσδίδουν μουσικότητα και εσωτερικό ρυθμό
– Παρέχουν ευχέρεια στον ομιλητή να κοιτάξει το ακροατήριο και να εκτιμήσει αντιδράσεις
– Όταν χρησιμοποιούνται με διάρκεια, εντείνουν το συναίσθημα που επιθυμεί να μεταδώσει ο ομιλητής
– Δίνουν χρόνο στο κοινό για να επεξεργαστεί την πληροφορία
Παύσεις που μειώνουν την αξία της ομιλίας είναι αυτές που φανερώνουν άγχος (τις ονομάζω «παύσεις άγχους»). Συχνά συνοδεύονται από παρατεταμένα “ε”. Διαταράσσουν τον ρυθμό της ομιλίας και συντελούν στη διάσπαση του λόγου, αφού τα νοήματα διακόπτονται και το συναίσθημα αλλοιώνεται.
Κατά την επικοινωνία μέσω οθόνης (τηλεσύσκεψη, παρουσίαση, διδασκαλία, συνομιλία, webinar) η διάρκεια των παύσεων χρειάζεται να σταθμίζεται με μεγαλύτερη ακρίβεια, καθώς η αυτοσυγκέντρωση του ακροατηρίου ή των συνομιλητών διατηρείται λιγότερο χρόνο. Αυτό συμβαίνει, επειδή η προσοχή τους είναι αποκλειστικά στραμμένη στη φωνή ως φορέα του λόγου, καθώς η γλώσσα σώματος του ομιλητή περιορίζεται στις εκφράσεις του προσώπου, ιδιαίτερα δε στο βλέμμα και το χαμόγελο.
Τα καλά νέα είναι ότι, με εξάσκηση, όλοι μπορούμε να γίνουμε αριστοτέχνες στις παύσεις. Σε συνδυασμό δε με τα άλλα στοιχεία της επικοινωνίας (λεγόμενα, τόνος φωνής, γλώσσα σώματος/εκφράσεις προσώπου), οι παύσεις εμπλουτίζουν την ομιλία μας εντυπωσιακά!
Δείτε τη συνέντευξη της Νίνας Καλούτσα στον Δημήτρη Παπαχρήστου στην εκπομπή Mirror Talk Show ΕΔΩ.
Δείτε τη συνέντευξη της Νίνας Καλούτσα στη Στέφη Βασιλοπούλου Η ΦΩΝΗ ΣΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΕΔΩ.
Επισκεφθείτε το κανάλι της Νίνας Καλούτσα στο YOUTUBE ΕΔΩ.
